کد مطلب:31644 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:8

گنجینه پرسمان » اعتقادات

در آيههاي (انفال،65و66): اي پيامبر، مؤمنان را به جهاد برانگيز، اگر از ميان شما بيست تن شكيبا باشند، بر دويست تن چيره ميشوند و اگر از شما يك صد تن باشند، بر هزار تن از كافران پيروز ميشوند، چرا كه آنان قومياند كه نميفهمند. اكنون خدا بر شما تخفيف داده و معلوم داشت كه در شما ضعفي هست، پس اگر از ميان شما صد تن شكيبا باشند، به توفيق الهي بر دويست نفر غلبه پيدا ميكنند و اگر هزار نفر يافت شوند، بر دو هزار تن غلبه كنند و خدا با شكيبايان است. منظور از بيان اين اعداد دقيق، آن هم با تكرار و تاكيد چيست و چه حكمتي دارد؟

براي روشن شدن پاسخ، توجه شما را به چند نكته جلب ميكنيم:

1. جنگيدن يك سربازِ با ايمان در برابر ده نفر از كفار، تنها يك خبر نيست، بلكه يك حكم شرعي، تكليفي و انشايي است و خداوند، در آغاز، براي مجاهدان در راه خدا، چنين حكمي را مقرر فرموده بود; از اين رو، اگر يك مؤمن جنگجو، در برابر ده نفر مقاومت نميكرد و از جنگ فرار مينمود، با حكم تكليفي خداوند مخالفت كرده، گناهكار به حساب ميآمد، اما از آنجا كه اين حكم بر مؤمنان كمي سخت آمد، خداوند متعال در آية بعدي، از باب لطف و تفضّل، به آنها تخفيف داده ميفرمايد: هر يك نفر در برابر دو نفر بايد ايستادگي كنند. مطالب بالا، در دو آية مورد بحث، به طور كامل و روشن بيان شده است; البته تخفيف خداوند در احكام، تنها به اين جا منحصر نميشود، بلكه در احكام ديگري مانند روزه گرفتن و... نيز جاري شده است.

2. اعداد يك در برابر ده، صد در برابر هزار، صد در برابر دويست و يا هزار در برابر دو هزار موضوعيت داشته است، زيرا در آغاز كه مسلمانان كم بودند، رقم ده، صد و دويست آمده و بعد كه بيشتر شدند، رقم هزار و دو هزار آمده است; افزون بر آن، همان طور كه در ارتشهاي امروز، تعداد سربازان در دسته، گروهان، گردان، تيپ، لشكر، هنگ، سپاه و... مشخص ميباشد و تقريباً استاندارد است، در آن زمان نيز اعداد ده، صد، دويست و هزار و ده هزار استاندارد بوده و مجموعههاي خاصّي را تشكيل ميدادند; از اين رو، اين اعداد به كار گرفته شده است.(ر.ك: تفسير الميزان، علامه طباطبايي;، ترجمة آقاي موسوي همداني، ج 9، ص 160ـ165، دفتر انتشارات اسلامي / جلسه 73ـ78 درس تفسير آيت اللّه جوادي آملي از سورة انفال.)